مناسب نبودن معابر شهری معضلی است که سال‌هاست در جامعه ما وجود دارد. در بیشتر شهرها طراحی و ساخت هندسی معابر برای جامعه سالم و معلول اشتباه بوده و اصول و قوانین جهانی معابر رعایت نشده است. باید توجه داشت که هر انسانی در هر مقطع سنی همواره در معرض آسیب‌ها و اتفاقات ناگهانی است و از طرفی، سن پیری و کهولت یک واقعیت در زندگی تمام انسان‌هاست،به همین دلیل باید به موضوع مناسب‌سازی شهری، به عنوان یک نیاز عمومی در جامعه توجه شود.
در این میان جانبازانی که در دوران دفاع مقدس با نقص عضو مواجه شده‌اند و یا بهتر بگوییم بخشی از اعضای بدنشان را در راه دفاع از کشورمان از دست داده‌اند مشکلات دوچندانی دارندکه اتخاذ تدابیر مناسب در این زمینه ضرورت غیرقابل انکاری دارد.
جانبازان در این زمینه از مشکلاتشان می‌گویند:
سعید جدلی‌ها جانباز قطع نخاع که یکی از افراد درگیر با این مشکل است می‌گوید: از سال 74 بخشنامههایی در رابطه با مناسب‌سازی معابر شهری تصویب شده ولی متأسفانه تاکنون هیچ‌کدام اجرایی نشده است.
وی همچنین با ابراز ناراحتی از مناسب نبودن مکان‌های تفریحی اظهار کرد: یک جانباز قطع نخاع هیچ‌گاه نمی‌تواند به همراه خانوده‌اش به مکان‌های تفریحی شهر برود.
جانباز 70 درصد ابراهیم قربانی نیز به خبرنگار ایسنا گفت: حدود 6 ماه پیش کوچه ما در خیابان شهید بابایی توسط شرکت آب و فاضلاب حفاری شده بود و من هنگام تردد داخل گودال افتادم که به کمک چند تن از همسایگان مرا بیرون آورده شدم.
وی در خصوص مناسب‌سازی محل زندگی‌اش گفت: منزل مسکونی شخصی‌ام را مناسب‌سازی کرده و به همه جای آن دسترسی دارم.
قربانی، شهرداری، بنیاد شهید و امور ایثارگران و سازمان بهزیستی را مسئول این مشکلات شهری دانست و افزود: من چند سفر خارج از کشور داشته‌ام، کشورهای دیگر در زمینه مناسب‌سازی شهری بسیار خوب عمل کرده‌اند.
حمید جهانبخش که از ناحیه چشم به درجه جانبازی نائل آمده است نیز می‌گوید: مسیر تردد من بیشتر در بیرون از شهر است که متأسفانه بسیار نامناسب است.
وی با اشاره به رعایت نشدن حریم پیاده‌روها در شهر و اعمال سلیقه‌های شخصی در ساخت حریم پیاده‌روها توسط مغازه‌داران اظهار کرد: مشکل ما، مشکل فرهنگی است و اگر در بین مردم برای رعایت حریم پیاده‌روها فرهنگ‌سازی شود، مشکلات جانبازان و معلولان کمتر خواهد شد.
جانباز محمد صالحی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، رفت‌وآمد در تمام خیابان‌های شهر را مشکل عنوان کرد و گفت: متأسفانه بر روی جوی‌های خیابان‌ها، پل مناسب برای عبور جانباز یا معلول وجود ندارد.
وی که وکیل دادگستری است ادامه داد: "تقریباً بیشتر ادارات شهر، دارای پله بدون رمپ یا رمپ با شیب نامناسب است و من گاهی اوقات نمی‌توانم در جلسات دادگاه شرکت کنم.
جانباز علی‌اکبر کبیری نیز شهرداری را مسؤول مناسب‌سازی شهر دانست و افزود: شهرداری باید بر کار پیمان‌کارانش نظارت کامل داشته باشد.
کبیری گفت: هیچ‌گاه نمی‌توانم به تنهایی از خانه خارج شوم چرا که با مشکل مواجه می‌شوم.
اما شهردار قزوین نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به مشکلات شهری گفت: مناسب‌سازی شهری باید موقع ساخته شدن شهر لحاظ می‌شده است.
محمود کمالی اظهار کرد: مناسب‌سازی فضاهای شهر هزینه سنگینی دربرداشته و نیاز به زمان بیشتری است.
به گفته وی، هم‌اکنون طرح مناسب‌سازی در خیابان خیام از جمله زیرسطحی ساختن نهرها و شیب دادن قسمت‌های لبه دار و سایر موارد در حال اجراست که به شرط تأمین به موقع منابع مالی مناسب‌سازی آن تا پایان سال به اتمام می‌رسد.
کمالی در مورد مناسب‌سازی سازمان‌ها و ادارات نیز گفت: طرح و اجرای ساختمان ادارات به عهده سازمان مسکن و شهرسازی است و شهرداری نیز در بخش ساختمان‌های مسکونی قوانین را اعمال می‌کند.
شهردار قزوین ادامه داد: در حال حاضر در ساختمان‌های پونک و نواب شمالی مسئله مناسب‌سازی در صدور پروانه ساختمان و تأیید نقشه‌ها لحاظ شده است.
محمدنادر محمدزاده رئیس سازمان مسکن و شهرسازی استان قزوین نیز به خبرنگار ایسنا گفت: در مورد مناسب‌سازی ساختمان‌های اداری در حال ساخت تمام نکات و قوانین مصوب مناسب‌سازی رعایت می‌شود.
وی با اشاره به مشکلات شهری و عدم مناسب‌سازی معابر عمومی، ساختمان‌ها و سازمان‌ها تصریح کرد: این یک واقعیت است که تاکنون بهای لازم مناسب‌سازی در طراحی و ساخت سازهای صورت گرفته داده نشده است.
معاون معماری و شهرسازی شهرداری قزوین هم می‌گوید: مناسب‌سازی در 3 خیابان شهر قزوین در دست اقدام است.
مسعود نصرتی افزود:بخشنامههایی در مورد مناسب‌سازی ساختمان‌ها به ارگان‌های مختلف صادر شده و دفتر فنی استانداری و سازمان مسکن و شهرسازی نیز مسئول نظارت بر اجرایی این ابلاغ‌ها هستند.
نوید حسینی طالقانی کارشناس ارشد برنامه‌ریزی و حمل و نقل نیز به ایسنا گفت: یکی از مشکلات اصلی شهر قزوین راه‌های پیاده شهری است چرا که ظرفیت و گذردهی این راه‌ها در اندازه نیاز نیست.
وی افزود: هرگاه کسی سوار بر ویلچر توانست به راحتی از یک نقطه شهر به نقطه‌ی دیگر برود، آن‌گاه می‌توان گفت که شهر ما پیاده‌روهایش مناسب است.
طالقانی روند مناسب‌سازی در کشور را بسیار کند دانست و افزود: وقتی در کشور ما، آیین‌نامه‌ای به تصویب می‌رسد و ابلاغ می‌شود، سال‌ها طول می‌کشد تا اجرایی شود به طور مثال مناسب‌سازی مسیرها برای کم‌توانان حرکتی از سال 71 ابلاغ شده و همه مهندسان و مشاوران و دستگاه‌های اجرایی موظف به اجرای آن هستند، اما دلیل اجرایی نشدن مصوبه توسط دستگاه‌ها تاکنون، جای پرسش است.
وی گفت: در بسیاری از نهادهای دولتی و عمومی رمپ‌هایی با شیب مناسب که معلول یا جانباز بتواند از آن استفاده کند، وجود ندارد و ساختمان‌ها و کوچه‌های شهر نیز مناسب‌سازی نشده است این در حالی است که دستورالعمل‌های متعددی وجود دارد، اما نهادهای متولی اقدام مناسبی در این خصوص نکرده و گاه با گرفتن عدم خلافی از رعایت استانداردها چشم‌پوشی کرده‌اند.
طالقانی افزود: گرفتن این جریمه از سوی ارگان‌های مرتبط و نهادهای متولی بزرگ‌ترین اشتباه است و این جریمه‌ها برای ایجاد فرهنگ مناسب‌سازی تأثیرگذار نیست چرا که تخلفات سود زیادی دارد و همان کسانی که جریمه می‌دهند بار دیگر چند برابر آن خلاف می‌کنند.
وی در پایان با اشاره به شعار جهانی جامعه برای همه اظهار کرد: همه باید از خدمات شهری بهره‌مند شوند و باید با حرکت به سمت شهر بدون مانع و با ایجاد سهولت تردد، از خانه‌نشین شدن معلول یا جانباز و تبدیل شدن آنان به یک آسیب اجتماعی جلوگیری کنیم.
منبع : سایت شهید آوینی