اصطلاح محیط زیست شهری یعنی داشتن فضای سبز در کنار جادهها، یعنی کاهش آلودگی هوای شهرها، کاهش آلودگیهای صوتی و در نهایت یعنی ایجاد فرهنگ دوچرخهسواری در بین شهریها.
ردپایی که مشکلاتی ناشی از پدیده شهرنشینی و شهرسازی از خود به جای میگذارد تبدیل به دغددغههای سازمانهای محیط زیست شده است، تا آنجا که منجر به ارایه طرحها و پیشنهادات سالانهای میشود که بر روی کاغذ میآیند و بایگانی میشوند.
شهرنشینی و سرعت افزایش جمعیت شهرنشین بر اساس گزارشهایی که به تازگی از سوی سازمان ملل متحد در چهارمین مجمع جهانی شهری منتشر شد مهر تاییدی بر دغدغههای مسوولان محیط زیست شهری، شهردارهایها و دولتهای وقت است تا با توجه به آنچه مطرح میشود از هم اکنون به دنبال راهکارهایی عملی برای ادعاهای کاغذی خود باشند.
جایگاه تهران در رتبه سیوسومین شهر بزرگ دنیا با افزایش میانگین سالیانه 28/1 درصد و با جمعیتی در حدود 86/8 میلیون نفر در سال 2020 یعنی فقط 12 سال دیگر زمانی منجر به افزایش نگرانی شهروندان و مسولان میشود که بدانیم وضعیت ترافیک و آلودگی هوایی که از آن ناشی میشود چه سرانجامی خواهد داشت.
عملکرد بعضی از شهرهای بزرگ دنیا در باور معضل ترافیک و دستاوردهای آن میتواند سرمشق خوبی برای ما باشد، توجه به فرهنگ دوچرخهسواری با وجود این که زمزمههایی از آن به گوش رسید از طرحهایی بود که از مسیر خود خارج شد، اما در شهرهایی مثل لندن، پاریس و رم همچنان در جاده پیشرفت قرار دارد.
انجام 500 هزار سفر با دوچرخه از سوی شهروندان لندنی، به مناقصه گذاشتن اجرای طرح «دوچرخه کرایهای» و آمادهسازی مسیرهای دوچرخه سواری در ماههای اخیر دلایل ادعای آنها برای کسب نتایج مثبت در بهبود وضعیت محیط زیست شهری است، طوری که به گفته شهردار لندن «بوریس جانسون» با افزایش 400 درصدی استفاده از دوچرخه تا سال 2025 در بعضی از مناطق شهری لندن، این وسیله دوچرخ تبدیل به ترجیح اول لندنیها میشود.
این در حالی است که مدل، رنگ و سیستم صوتی اتومبیلهای شخصی ذهن شهروندان ایرانی را به خود مشغول کرده، اما شهروندان کمی دورتر از مرزهای ما سعی در پذیرش فرهنگ دوچرخهسواری به جای اتومبیل دارند.
از سوی دیگر دور ماندن شهرهای ایرانی از رقابتهای بینالمللی در حوزه مسایل محیط زیست شهری هم نتوانسته تا مسوولان را به فکر تقویت فرهنگ دوچرخهسواری بیاندازند تا بلکه از این طریق در گزارشهای عوامل موثر بر کاهش آلودگی هوا در کمیسیونهای محیط زیستی آسیا حرفی برای گفتن داشته باشند.
حالا چرا فرهنگ دوچرخه سواری و ایجاد بسترهای آن از ذهن مسولان شهری و دولتهای وقت به دور مانده سوالی است که پاسخ آن بهانهای برنمیتابد مگر اینکه شهرها دوچرخه سواری بلد نباشند.
منبع : موسسه فرهنگ و رسانه شهر